Terug naar overzicht

YOEP & Jij de Podcast – Autisme: Over prikkels, verwachtingen en alles daartussenin 

Wat als je kind nét iets anders reageert op de wereld dan andere kinderen? Wat als sociale situaties ingewikkeld zijn, of als een plotselinge verandering in de dagplanning uitloopt op een driftbui? Wat als je als ouder het gevoel hebt dat er ‘iets’ is, maar niet precies weet wat? 

In de nieuwste aflevering van YOEP & Jij de Podcast gaan we in gesprek met psycholoog Katja Zhigorevich over autisme bij kinderen. Ze deelt waardevolle inzichten én praktische tips voor ouders die zich hierin herkennen – of midden in een diagnoseproces zitten. 

Wat is autisme eigenlijk? 

Autisme (officieel: autismespectrumstoornis, of ASS) is geen ‘hokje’ waar je kind precies in past. Het is een breed spectrum van kenmerken en gedragingen die bij ieder kind weer anders tot uiting komen. Sommige kinderen hebben moeite met sociaal contact, anderen zijn extreem gevoelig voor prikkels of hechten zich sterk aan vaste routines. 

Katja legt in de podcast uit dat autisme niets zegt over intelligentie.

Het gaat vooral over hoe het brein informatie verwerkt – prikkels, emoties, veranderingen – en hoe dat invloed heeft op gedrag.

Het herkennen van autisme kan soms al op jonge leeftijd beginnen. Bijvoorbeeld als een peuter weinig oogcontact maakt, moeite heeft met taalontwikkeling of geen gedeelde aandacht toont. Maar vaak valt het pas op als een kind naar school gaat: in het samenspel, tijdens groepsopdrachten, of in de omgang met klasgenootjes. 

Overprikkeling: als het brein geen pauze krijgt 

Eén van de belangrijkste thema’s in deze aflevering is overprikkeling. Katja legt uit hoe kinderen met autisme sneller ‘vol’ raken van geluiden, geuren, sociale verwachtingen en nieuwe situaties. Wat voor andere kinderen een leuke dag kan zijn – een verjaardag, een schooluitje – kan voor een kind met autisme overweldigend zijn. 

Overprikkeling uit zich niet altijd in boze buien. Soms zie je dat een kind zich terugtrekt, verstijft, of juist hyperactief wordt. Dat laatste is vaak een manier om spanning kwijt te raken. Bewegen is dan niet ‘druk gedrag’, maar een vorm van stressregulatie. 

Als ouder kun je helpen door je kind voor te bereiden op wat er komt, door voorspelbaarheid te bieden en een rustige uitweg te organiseren als het te veel wordt. 

Wat als je kind de diagnose krijgt? 

Het moment waarop je kind de diagnose autisme krijgt, kan veel losmaken. Voor sommige ouders voelt het als bevestiging: “Ik wist het eigenlijk al.” Voor anderen komt het onverwacht, of gaat het gepaard met gevoelens van verdriet of onzekerheid. 

In de podcast spreken we ook over het thema levend verlies: het loslaten van het beeld dat je misschien van je kind had – sociaal, spontaan, zorgeloos – en ruimte maken voor wie je kind écht is. Dat kan rauw voelen. Maar het is óók een kans om opnieuw verbinding te maken met je kind, op een manier die bij hem of haar past. 

Tips uit de praktijk 

De aflevering zit vol concrete voorbeelden die je als ouder verder kunnen helpen:

Je hoeft het niet alleen te doen 

Het allerbelangrijkste: je hoeft het niet alleen te doen. Er zijn veel andere ouders die door een soortgelijk proces gaan. Soms vind je steun bij familie of school, soms juist bij een oudergroep, stichting of coach. Er zijn ook diverse organisaties: 

Kijk-, luister- en leestips 

Kijktips: 

Podcasts & artikelen: 

Boekentips – voor ouders en kinderen: 

Bekijk ook

Wat maakt beeldende therapie zo waardevol voor persoonlijke groei?

Beeldende therapie is een unieke en waardevolle vorm van therapie die cliënten helpt om oude patronen te doorbreken en nieuwe...

De impact van begeleiding voor het kind én voor de ouder

Wanneer een kind intensieve begeleiding nodig heeft, heeft dat niet alleen impact op het kind zelf, maar ook op het...